Đây là một bài phân tích của một anh bạn mình làm chuyên gia trong ngành ô tô tại Việt Nam và trong khu vực. Với kinh nghiệm gần 10 năm làm vị trí kế hoạch sản phẩm và một thời gian ngắn làm tư vấn tại VF thì ảnh cung cấp một góc nhìn khác, thực tế hơn về chính sách giá xe hơi cũng như mục tiêu của VF.
“Qua nay nhiều anh em hỏi mình nghĩ gì về giá xe hơi VinFast (VF) quá. Chứng tỏ VF hot cỡ nào. Không hot sao được khi đây là thương hiệu ô tô đàng hoàng, đúng nghĩa đầu tiên của VN. Đừng so VF với Vinaxuki. So như thế nó khập khiễng lắm.
Thật ra mình cũng không có ý định viết bài này, vì làm 1 hãng mà bàn về chiến lược kinh doanh của hãng khác cùng ngành thì cũng không được hay cho lắm. Nhưng có quá nhiều anh em hỏi như ở trên mình nói và vì cũng mong góp 1 tiếng nói mong cho VF không đi sai đường; nên mình viết mấy dòng thế này.
Đầu tiên là mình xin phép chê 1 cái đã. VF không nên công bố giá xe mà chưa bao gồm 10% VAT. Làm như thế là chưa chuyên nghiệp và gây nhiều hiểu nhầm. Để bàn về giá ô tô nói riêng & giá hàng hóa nói chung thì nó phức tạp, nhiều yếu tố phải cân nhắc lắm: quan trọng nhất là yếu tố cung cầu & yếu tố cạnh tranh. Kế đến là chi phí để làm ra sản phẩm và mục tiêu của nhà sản xuất. Phân tích kỹ các yếu tố này thì xin phép để dịp khác. Còn tạm thời mình phân tích về vấn đề hệ quy chiếu. Để nhận xét giá đắt hay rẻ thì phải xem hệ quy chiếu là gì; so sánh với cái gì để nói là rẻ hay đắt.
Nếu lấy hệ quy chiếu là xe BMW 5-series F10 & X5 F15 thì có thể tạm coi là rẻ. Nhưng để có giá rẻ như vậy là nhờ nguyên tắc 3 không của anh Vượng (không lợi nhuận, không khấu hao, không chi phí đầu tư). Chứ không nhờ cái này thì giá xe VF sẽ cao hơn mức công bố hôm qua. Nhưng liệu xe VF được bằng bao nhiêu phần của xe BMW thì còn phải chờ thực tế kiểm chứng. Cộng thêm các linh kiện mới được phát triển & test trong thời gian quá ngắn. Đến lúc đó mới có thể khẳng định là xe VF có rẻ so với BMW không.
Còn xét theo hệ quy chiếu cạnh tranh với xe phổ thông trên thị trường & mục tiêu của VF thì sao? Nhà máy VF & hệ thống phân phối được đầu tư theo mức công suất thời gian đầu là 250.000 xe/năm. Có nghĩa là VF sẽ phải bán ra thị trường số lượng xe tương đương như vậy. Còn nếu không bán được như vậy thì sẽ là chưa đạt được mục tiêu.
Tạm giả sử xe VF xuất xưởng 40% để bán ở VN, 60% để xuất khẩu; thì VF sẽ phải bán được ở thị trường VN ít nhất 100.000 xe/năm. Năm ngoái (2017), Toyota là thương hiệu xe bán được nhiều nhất ở VN với con số kỷ lục 59.355 xe. Mà thương hiệu Toyota thần thánh như thế nào ở VN thì chắc anh em đều đã quá rõ. Vậy với mức giá không rẻ hơn Toyota, VF có thể bán đc số xe gần gấp đôi Toyota không? Mình e là khó, rất rất khó.
Giá thấp hơn Toyota, để một thương hiệu xe không tên tuổi bán được bằng số Toyota đã là khó rồi chứ đừng nói là chính sách giá hiện nay không thấp hơn & muốn bán được nhiều hơn. Xét chi tiết theo phân khúc sản phẩm, VF Fadil giá 370 tr (tính cả 10% VAT) chỉ cho bản tiêu chuẩn; cao hơn khá nhiều so với xe đang bán chạy nhất phân khúc là Toyota Wigo. Liệu Fadil có bán đc nhiều hơn Wigo?! Tương tự như vậy, VF sedan LUX A2.0 cũng ko rẻ hơn Toyota Camry hiện tại.
Chưa kể là qua 2019, khi VF sedan chưa kịp đến tay khách hàng thì đã xuất hiện Camry thế hệ mới ở VN rồi. Mà Camry thế hệ mới được giới chuyên môn ở nước ngoài đánh giá rất cao & chắc chắn là tốt hơn nhiều Camry hiện tại. Còn VF sedan ngon thế nào thì vẫn còn là dấu hỏi. Số phận VF SUV LUX SA2.0 liệu có bán được nhiều hơn Toyota Fortuner hay không cũng là một dấu hỏi to đùng khác. Mà trước khi so được với Fortuner về số lượng (Volume) thì VF SUV còn phải đọ với Hyundai Santa Fe thế hệ mới chuẩn bị ra mắt. Tương tự Camry, Santa Fe mới cũng được đánh giá rất tốt ở Mỹ & Châu Âu.
Vậy nên, mình sẽ ko kết luận giá xe VF là đắt hay rẻ. Nhưng mình khẳng định giá xe VF chưa sát (phù hợp) với thực tế thị trường & mục tiêu mà VF đặt ra.”
Theo Đức Minh